Acı Tütün - Necati Cumalı

Çok umutluydu Urla’nın tütüncü halkı bu yılki tütün fiyatlarının yüksek
olacağına inanıyorlardı. Bizim acemi aşık Ferit’ te. Binnaz’la evlenmek
için gerekli olacak parayı bütün bir yılını verdiği tütünü satarak
kazanacaktı. Eğer tahmin ettiği gibi fiyatlar yüksek olursa ahım şahım
bir düğün yapacaktı.

Tütünler ambarlarda, köylüler ise sigara
tümanından göz gözü görmeyen kahve köşelerinde bekliyorlardı.
Buldukları eski bir radyo ile sabahtan akşama kadar haber bültenlerini
dinliyorlardı. Kendi aralarında tahmini fiyatlar belirliyorlar ve
sevinçten neredeyse uçuyorlardı. Köyün yaşlıları ise bir köşeye
çekilmiş gençlerin haline acır bir tavırla oturuyorlardı.

Piyasanın
acılmassına az bir zaman kala tütün eksperleri kasabaya gelmeye
başlamışlardı. Onların gelmesi ile birlikte kasabada kısa süreli de
olsa bir hareketlenme oldu. Kasaba doktoru’da tütün piyasasına
atılmıştı.

Urlaya tayini çıkmasından sonra tütüncülükte iyi para
var diyerek bu işe atılır. Doktorun piyasaya atılış sebeblerinden
biriside karısının çok paragöz olmasıdır. Sürekli kumar oynayan boşa
para harcayan karısından gizli olarak para biriktiriyordu.

Piyasanın
acılmasına bir gün kala kasabada fırtınalar kopuyordu. Durum çylesine
vahimdi ki kahvedeler artık 24 saat hizmet vermeye başlamıştı. Tütün
sahiplerinin hepsinin uykusuzluktan gözleri şişmişti. Son günlerde
çıkan birkaç karamsar haber köylünün bütün hayallerini alt üst etmişti.
Ortam öylesine gergindiki kırk yıllık arkadaşlar bile en küçük bir
laftan alınıyorlardı.

O büyük sabah geldiğinde bütün tütüncüler
tekelin önünde toplanmiş tütün fiyatlarının açıklanmasını
bekliyorlardı. Tütün eksperi beklenen fiyatları açıkladı. Açıklanır
açıklanmaz büyük bir uğultu kopmştu. Eksper beklenen fiyatın yarısını
söylemişti. Daha sonra daha önceden hiç planlanmış olmamasına karşın
halkta toplu bir ayaklanma oldu. Kimse tütününü satmayacaktı.

Büyük
bir direniş doğdu bu direniş öylesine büyüktüki bütün Ege bu dirernişe
destek vermişti. Direniş büyüktü ama güçlü değildi. Onlarda biliyordu
ki böylesine büyük bir direnişi organize olmadan sürdüremezlerdi.

Bütün
Egeliler tütününü satınca bizim Ulalılarda tütünlerini ucuza satmak
zorunda kaldılar. Akıllanmışlardı artık en kısa zamanda bir örgüt
kuracaklardı. Bu sayade alıcılarla masaya oturup en azından kendi
dertlerini anlatabilecek bir kapı bulacaklardı