Mutluluk Hormonu Serotonin Hakkında Soru Cevaplar

'Mutluluk hormonu' olarak tanınan serotonin hormonunun azlığı sinir,
yeme bozuklukları ve uykusuzluğa neden olabilir. Serotonin
yükseldiğinde; moraliniz ve enerjiniz yükselir, iştahınız ise azalır..


Araştırmalar
gösteriyor ki; depresyon, migren, hiperaktivite, insülin direnci, hatta
obezitenin temelinde serotonin, yani 'mutluluk hormonu' bulunuyor.
Serotonin yükseldiğinde veya yeterli olduğunda moraliniz de yüksek
oluyor. Rahat uyku uyuyorsunuz, iştahınız
azalıyor, ruh sağlığınız düzeliyor, enerjiniz artıyor. Düşük serotonin
ise sinirli, huzursuz ve depresif ruh hallerine neden oluyor, iştahı
bozuyor, obezite veya anoreksiya, bulimia nevroza gibi yeme
bozukluklarına yol açıyor.

VÜCUT KENDİ YAPIYOR
Beslenme
Uzmanı Doktor Aşkın Yüksel, vücuttaki serotonin miktarı değişince
bağışıklık sistemimizin nasıl etkilendiğini ve bağışıklık sisteminin
korunması için nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.

* Serotonin nedir?
Vücut
tarafından oluşturulan ve gıdalarda bulunmayan bir sinir taşıyıcısıdır.
Vücut serotonini kendisi üretir. Ancak, serotonin üretimini destekleyen
besinler tüketilerek vücudun serotonin üretmesine katkı sağlanmalıdır.

* Beslenmeyle serotonin hormonu arasında nasıl bir ilişki kurabiliriz?
Serotoninle
insan vücudundaki enerji arasındaki ilişki, yumurta ile tavuk
arasındakine benzer. Yani ruhsal yönden iyiyseniz iştahınız artabilir
ya da azalabilir. Ruhsal yönden kötüyseniz yine iştahınız artabilir ya
da azalabilir. İşte bu etkileşim sonucunda insan vücudu mutlaka olumsuz
etkilenir.

* Serotoninin vücuttaki miktarı nasıl değişiyor?
İnsan
vücudundaki serotonin düzeyini, çeşitli hormonlar etkiliyor. Örneğin
kadın vücudundaki östrojende artma, serotonin düzeyinde de bir artışa
neden olur. Açlık, yorgunluk, stres, yemek, ışık ve ilaçların da
serotonin düzeyini düşürdüğü tespit edilmiştir.

* Serotonin, tıbbi ürünlerle takviye edilebilir mi?
Beyin
elementlerinin, uzmanların tedavi önerisi dışında edinilip kullanılması
mümkün değildir. Zaten kişi kendindeki bu durumu beslenmesine özen
göstererek ve hastalıklardan korunarak dengeleyebilir. Örneğin kırmızı
renkli besinler öğünlere eklenebilir. Stresli ve yoğun dönemlerinde
alınan çinko, betaglukan gibi doğal besin değerleri, hastalıklara karşı
olan savunmayı güçlü kılabilir.

* Serotonin azlığı ya da çokluğu sağlığı nasıl etkiliyor?
Beyindeki
serotonin eksikliği depresyona yol açabilir, iştahı bozar ve obezite,
anoreksiya ve bulimia nevroza gibi diğer yeme bozukluklarına ve
uykusuzluğa neden olabilir. Düşük serotonin sinirli, huzursuz yapar ve
depresif ruh haline sokar. Serotonin yükseldiğinde veya yeterli
olduğunda ise; moraliniz yüksek olur, rahat uyku uyursunuz, iştahınız
azalır ve enerjiniz artar. Mesela migren atağından önce vücuttaki
serotonin düzeyi yüksek olmakta, atak geçtikten sonra da düşmektedir.
Ayrıca kalp krizi geçirmiş birçok hastanın depresif olduğu tespit
edilmiştir.

* Serotonin eksikliğinden bağışıklık sistemi nasıl etkileniyor?
İlk
ve en önemli etkileşim aslında bağışıklık sisteminde oluyor. Mesela
eksik alındığı için depolanmayan protein ya da vitaminler savunma
sisteminin iflas etmesine yol açıyor. Alınmayan gıdalar yüzünden
savunma sistemi zayıflıyor ve vücut enfeksiyonlara açık hale geliyor.

Eczaneden alıp kullanmayın

İnsanlar
eczaneden gidip serotonin ilaçları alamazlar. Çünkü herhangi bir klinik
bulgu olmadıkça serotonin dengesine müdahale edecek bir tedavi
uygulamak doğru olmadığı gibi, oldukça da sakıncalıdır. Serotonin
ilaçları tedaviye yönelik ilaçlardır. Uzman psikiyatristlerin teşhisi
ve kontrolünde kullanılmalıdır. Bu nedenle zor yaşam şartlarında
stresin sağlığımızı etkilememesi için aldığımız besinlere gösterdiğimiz
özen hayati önem taşır.