Yumurtalık kistlerinin çoğu zararsızdır ve kendi kendilerine
kaybolurlar. Böyle olmayanlar bir uyarı olarak kabul edilmelidirler.
Pek çoğu selim olan kistler hiçbir belirti vermezler (rutin muayene
sırasında farkedilirler). Ancak bu tür kisti olan 50-70 yaşlarındaki
kadınlarda, yumurtalık kanseri ihtimali daha yüksektir ve bunların
düzenli olarak alt karın muayenesi yaptırmaları şarttır.
Belirtiler
- Genellikle hiçbir belirti olmaz;
- Karında künt bir ağrı veya baskı ya da dolgunluk hissi;
- Cinsel ilişki sırasında acı duyma;
- Geciken, düzensiz veya ağrılı adet;
- Alt karında düzgün, ağrısız şişme;
- Karnın altında ani keskin ağrı.
- Ateş ve bazen kusma ile birlikte ani şiddetli karın ağrısı (Acil Durum Belirtisi)
Kist, çoğunlukla içi sıvı dolu olan, bir kesedir, tümör ise katı bir
yumrudur. Selim tümörler, habis tümörler gibi komşu dokuları istila
etmez veya vücudun diğer bölgelerine yayılmaz. Ancak selim bir tümör
veya yumurtalık kisti büyükse, karında rahatsızlığa neden olur. Bazı
vakalarda yumurtalık hormonlarının üretimini etkilediği için düzensiz
vajina kanamalarına veya vücut tüylerinin artmasına neden olabilir.
Büyük bir tümör veya kist mesaneye baskı yaparsa, idrar saklama
kapasitesi küçüleceği için sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissedilir.
Bir kist veya tümör kıvrılıp dönerse spazmatik ağrılar hissedilir. Ani
ve keskin bir sancı kistin koptuğu anlamına gelebilir. Bir kistin
dönmesi veya kopması enfeksiyona ortam hazırlar. Ani bir karın ağrısı,
ateş, kusma veya soğuk ter ve sık nefes alma gibi şok belirtileri
ortaya çıkarsa hemen acil yardım çağırmak gereklidir.
Teşhis
Doktorunuz alt karın muayenesi sırasında yumurtalık kisti veya tümörü
gibi bir belirtiyle karşılaşırsa teşhisini doğrulamak için ultrason ve
laparaskopi yapmak isteyebilir. Laparaskopi, ucunda ışık olan ince bir
aletin, karında açılacak küçük bir kesikten içeri sokularak, doktorun
yumurtalıkları incelemesini sağlayan küçük bir tıbbi müdahaledir.
Tedavi
40 yaşından gençseniz ve yumurtalık kistiniz varsa, 2-3 adet dönemi
kendi kendisine kaybolmasını bekleyebilirsiniz. Kaybolmazsa doktorunuz
hormon tedavisi yapmayı veya kisti almayı düşünebilir.
Ameliyat
Kist rahatsızlık veriyorsa veya 2-3 adet dönemi geçtikten sonra
kaybolmaz ya da küçülmezse, ameliyat veya başka bir işlem yapmak
gerekir. Kist bazen laparoskop ile boşaltılabilirse de genellikle
ameliyatla alınır. 40 yaşının üzerindeki kadınlarda kistin çapı 5 cm
den büyükse veya hasta menopoza geçmişse kist çıkarılmalıdır. Aynı
durum tümörler için de söz konusudur. Kist veya tümör çok büyük
değilse, ameliyatta yumurtalıklar alınmadan bırakılabilir. Aksi
takdirde yumurtalıkların biri veya her ikisinin ve fallop tüplerinin
hatta bazen rahmin çıkarılması gerekebilir.